سیستم مجموعه ای از اجزاء محدود است که برای رسیدن به هدف خاصی همکاری می کنند. به بیانی دیگر سیستم شامل عناصر اصلی و روابط بین آنها و مجموعه ای از روابط میان سیستم و محیط آن است. سیستم حرارتی یک ساختمان، یک سیستم ساده است که ورودی آن سوخت و خروجی آن انرژی است و بازده آن میزان گرمایی است که قابل اندازه گیری است. بررسی هر سیستم با تعریف جزئیات و روابط بین آنها شناخته می شود، بنابراین داده پایه و اساس هر سیستم است و کوچکترین جزء یک سیستم است. داده های خام در سیستمها پردازش می شوند تا برای تولید اطلاعات جهت تصمیم گیری های صحیح به کار روند.
سیستمهای اطلاعات سیستمهای رایانه ی هستند که داده ها یا اطلاعات را نگهداری وپردازش می کنند. نوع داده مهمترین عنصر در سیستم اطلاعات است. بخشی از این سیستمها علاوه بر اعداد و حروف با نقشه نیز کار می کنند که این سیستمها را، سیستمهای اطلاعات مکانی می نامند. در این سیستمها اطلاعات مکانی به هر نوع فضایی اشاره می کند. اگر داده های مکانی مربوط به سطح زمین و یا نزدیک به آن باشد، داده مکانی نامیده می شود که سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS) با داده هایی که به نحوی با موقعیت جغرافیایی مرتبط است، کار می کند، به عبارت دیگر GIS به جمع آوری، تولید، نگهداری، بازیابی، تجزیه و تحلیل داده هایی می پردازد که در دنیای واقعی فضایی را اشغال نموده اند. بنابراین کلیه رشته هایی که بخشی از داده های خود را از زمین به دست می آورند از کاربران GIS محسوب می شوند. جغرافیا به دلیل یکپارچگی و جامع نگری در داده های جغرافیایی واستفاده از نگرش سیستمی، علاوه بر استفاده از GIS در تحلیلهای مکانی به غنای این سیستم نیز می افزاید. Harvey لزوم بکار گیری تحلیل سیستمی در جغرافیا را مطرح می سازد و آن را روشی نیرومند برای پاسخ به سؤالات پیچیده طبیعت می داند. Burrough جی آی اس را ابزاری توانمند در جمع آوری، ذخیره سازی، استخراج، تبدیل و نمایش داده های مکانی تعریف می کند. شکل زیر مفهوم داده مکانی را نمایش می دهد. همانطور که این شکل نشان می دهد، داده مکانی ماهیت های متفاوتی را دارند از داده های مستخرج از تصاویر ماهواره ای تا داده های پستی، حمل ونقل و غیره را شامل می شوند که وجه مشترک آنها، زمین مرجع بودن آنها است. به بیانی دیگر داده های مکانی دارای مختصات است که در قالب یک سیستم تصویر تعریف شده است.
مفهوم داده مکانی در GIS
منبع: کتاب “درآمدی بر سیستم های اطلاعات جغرافیایی”، انتشارات دانشگاه پیام نور
از سایت فعال شما توقع هست تا اطلاعاتی درست و به روز را برای خوانندگان ارائه دهید:
واژه geographic نزدیک ۷ سال هست که برای gis استفاده نمیشود و بجای آن از واژه geospatial استفاده میشود. پس سیستم اطلاعات جغرافیایی وجود خارجی ندارد و نزدیکترین ترجمه برای gis میتواند در صورتی که از منظر علمی به آن نگاه کنیم – دانش اطلاعات مکانی (Geospatial Information Science) ترجمه شده و درصورتی که از منظر کاربرد به آن نگاه کنیم – سیستم اطلاعات مکانی (Geospatial Information System ) ترجمه میشود.
یکی از منابع برای این مطلب سایت http://www.opengeospatial.org میباشد.
با تشکر
صحیح می فرمایید. تیم مدیریتی سایت هم عقیده دارند که بهترین معادل برای GIS همان سیستم اطلاعات مکانی می باشد. امری که در شعار سایت – آموزش و گسترش سیستم های اطلاعات مکانی- هم نمود یافته است.
با این حال برخی مطالبی که دوستان برای انتشار در سایت برای ما می فرستند یا عمدتا مطالبی که منبع خاصی دارند- همانند همین مطلب- سعی بر رعایت امانت و حفظ متن موجود است.
مناقشه بین کلمات جغرافیایی و مکانی در ایران تصور مناقشه بین رشته های جغرافیا و نقشه برداری را پدید می آورد که در این سعی شده از این امر پرهیز شود.
در پایان، با تشکر از دقت نظر شما، خاطرنشان می سازد که شما هم در صورت تمایل می توانید به جمع نویسندگان سایت بپیوندید.
موفق باشید.
ضمن تشکر از شما و کاربران محترم
به نظر می رسد “سیستم اطلاعات مکان محور” بیشتر به آن می خورد.
با تشکر
gis هم شامل داده های مکانی و هم داده های توصیفی می شود.. استفاده از واژه سیستم اطلاعات جغرافیایی مناسبب ترین واژه برای این علم می باشد..تلاش برای حذف این واژه در واقع بمانند تحریف در یک علم می باشد..متاسفانه در ایران عده ای از روی ندانستگی و یا از روی تعصب به رشته خاص، در صدد استفاده ازتعابیر دیگری هستند. از طرفی همه می دانیم که این علم را جغرافی دانان برای اولین بار بکار بردند. شاید علت اصلی این تعابیر ضعف گروه جغرافیا در ایران و تعابیر نا مناسب از رشته جغرافیا در زمان فعلی باشد. اگر بنا به تغیر نام این رشته باشد از نظر اینجانب نزدیک ترین واژه
geographic information scince می باشد.
دوستان در ضمن واژه مکان به هیچ عنوان این علم گسترده را پوشش نمیدهد..واژه فضا بسیار نزدیک تر می باشد..فضا شامل مکان می شود و از طرف دیگر به روابط و محتوای مکان نیز اشاره دارد..ولی واژه ایکه فضا، مکان، و روابط بین مکانها را بررسی میکند علم جغرافیا می باشد..و این علم گسترده نیازمند واژه ای فراگیر می باشد.
spatial+non spatial=geographic
با سلام و تشکر از شما
قبلا هم یکی از دوستان این مسئله را متذکر شده بودند، ولی ما -جدا از بحث در مورد مکان و جغرافیا و چیستی GIS- معادل انتخاب شده توسط فرهنگستان زبان را در استفاده کرده ایم. این معادل ظاهرا ترجمه Geospatial Information System می باشد که البته -به نظر بنده- در خارج کلمه Geospatial نیز همچون کلمه Geographic استعمال دارد.
با این حال، در بسیاری از مطالب سایت سعی کرده ایم تا از هر دو واژه داده مکانی و داده جغرافیایی استفاده کنیم.
نسبت به نظرات دیگر منطقی تر است
به نظر اینجانب کلمه GIS را باید مخفف کلمات Geographical Information System دانست.
سلام، استاد gis ما، چهار واِه ی system, service, study, science رو برای اس اسن واِه معنی کرده، ازماهم خواسته تحقیق کنیم چه فرقی دارن، لطف کنید راهنمایی کنید!!!!
لطفا سوال خود را در محیط انجمن به آدرس GISTech.ir/forum مطرح کنید.
سلام
Geograghyزمانی بکار میبرم که فضای داده ماسطح زنین باشد و geospatialزمانی استفاده میشود که حالت بالاتر از سطح زمین باشد